Zakupy to czynność, której nikt z nas nie unika. Niezależnie od tego, czy chodzi o uzupełnienie zapasów spożywczych, kupno środków czystości czy drobną przyjemność, regularnie lądujemy w sklepie stacjonarnym lub wirtualnym. Problem w tym, że koszty życia stale rosną, a nasze codzienne wydatki razem z nimi. Według raportu U.S. Bureau of Labor Statistics (2024) ceny żywności w USA wzrosły o 2,9% w ciągu roku. W Wielkiej Brytanii sytuacja wygląda podobnie – tamtejszy Office for National Statistics podał wzrost o 3,4%. Nic dziwnego, że domowe budżety są coraz bardziej obciążone.

Na szczęście są dobre wieści: można oszczędzać pieniądze i czas, nie rezygnując z ulubionych produktów ani nie spędzając godzin na tropieniu okazji. Wystarczy trochę planowania, dyscypliny i świadomości, by zakupy były tańsze, szybsze i przyjemniejsze. Poniżej znajdziesz uniwersalne wskazówki, zaktualizowane pod kątem zakupów w 2025 roku – sprawdzą się zarówno podczas cotygodniowej wizyty w supermarkecie, kupowania produktów gospodarstwa domowego, jak i zakupów online.

1. Nie bądź snobem marek: odkrywaj produkty własne i lokalne

Wielu z nas odruchowo sięga po znane marki – kusi nas atrakcyjne opakowanie, reklamy z celebrytami i przekonanie, że „popularne znaczy lepsze”. Tymczasem prawda jest taka, że wiele produktów marek własnych powstaje w tych samych fabrykach co te z logo premium – różnią się jedynie opakowaniem.

Przykłady:

• Kirkland (Costco) współpracuje z dużymi producentami, a ich produkty potrafią być nawet 30–40% tańsze.

• Aldi i Lidl w USA i UK słyną z marek własnych, które regularnie wygrywają testy smakowe z produktami premium.

💡 Wskazówka: Spróbuj co tydzień zamienić trzy swoje ulubione markowe produkty (np. makaron, mleko, płatki śniadaniowe) na wersję własną sklepu. Porównaj smak, jakość i cenę. Zdziwisz się, ile można zaoszczędzić, a dodatkowe pieniądze zostaną w portfelu.

2. Opanuj sztukę porównywania cen

Ceny produktów spożywczych zmieniają się częściej, niż nam się wydaje. Na ich wysokość wpływają promocje, sezonowość czy koszty transportu. Jeśli nie zwracasz na to uwagi, łatwo przepłacisz.

W 2025 roku wystarczy kilka kliknięć, by porównać ceny:

• Flipp (USA/Kanada) – zbiera gazetki promocyjne z lokalnych sklepów.

• Trolley.co.uk (UK) – porównuje ceny produktów spożywczych w różnych supermarketach.

• ShopSavvy (globalnie) – skanuje kody kreskowe i pokazuje ceny w czasie rzeczywistym.

💡 Wskazówka: Poświęć 5 minut przed zakupami, by porównać ceny podstawowych produktów (chleb, mleko, mięso). Różnica kilkudziesięciu groszy na jednym produkcie to kilkaset złotych w skali roku.

3. Zrób plan zakupów – i trzymaj się go

Zakupy bez listy to prosty sposób na przepłacenie. To jak gotowanie bez przepisu – łatwo kupić za dużo i zapomnieć o tym, co najważniejsze.

Prosty plan zakupowy w 3 krokach:

1. Sprawdź zapasy: zajrzyj do lodówki, szafek i zamrażarki.

2. Planuj wokół tego, co masz: zamiast układać menu pod zachcianki, zaplanuj je na podstawie posiadanych produktów. To zmniejszy marnowanie jedzenia.

3. Zrób listę i podziel ją na kategorie: niezbędne, potrzebne i zachcianki. Niezbędne mają zawsze pierwszeństwo.

💡 Wskazówka: Skorzystaj z aplikacji takich jak Mealime lub Yummly, które generują listy zakupów i podpowiadają przepisy na bazie składników z Twojej kuchni.

4. Złota zasada: nigdy nie rób zakupów głodny

Zakupy na pusty żołądek to prosty sposób na większe wydatki. Badania opublikowane w Psychological Science dowodzą, że głodni konsumenci częściej kupują kaloryczne przekąski i wydają więcej.

Przed wyjściem do sklepu:

• Zjedz lekką przekąskę (banan, batonik zbożowy, garść orzechów).

• Weź ze sobą butelkę wody – pomaga ograniczyć zachcianki.

💡 Wskazówka: Jeśli już musisz iść głodny, trzymaj się kurczowo listy i omijaj dział ze słodyczami czy chipsami.

5. Kupuj hurtowo – ale z głową

Zakupy w dużych ilościach mogą być świetnym sposobem na oszczędności, o ile robisz to mądrze. Produkty takie jak ryż, makaron, mąka, kawa, konserwy czy środki czystości są tańsze w dużych opakowaniach. Dodatkowo rzadziej musisz chodzić do sklepu, co zmniejsza koszty transportu.

Ale uwaga: kupowanie dużych ilości świeżych owoców, warzyw, pieczywa czy nabiału często kończy się wyrzucaniem jedzenia.

Lista kontrolna zakupów hurtowych:

• ✅ Kupuj produkty trwałe (makaron, konserwy, kawa, papier toaletowy).

• ✅ Zamrażaj mięso czy pieczywo, jeśli kupujesz większe ilości.

• ❌ Nie kupuj hurtowo produktów, których nigdy wcześniej nie próbowałeś.

💡 Wskazówka: Sklepy takie jak Costco (USA) czy Booker (UK) oferują rabaty na duże opakowania. Sprawdź jednak zawsze cenę za kilogram lub litr.

6. Wybieraj produkty sezonowe i lokalne

Kupowanie owoców i warzyw poza sezonem oznacza wyższe ceny, bo trzeba je importować. Na przykład truskawki zimą niemal zawsze są sprowadzane i droższe.

Zalety produktów sezonowych:

• Są świeższe i smaczniejsze.

• Kosztują mniej, bo jest ich dużo na rynku.

• Są bardziej ekologiczne, bo nie wymagają długiego transportu.

💡 Wskazówka: Odwiedź targ lokalny – szczególnie pod koniec dnia. Sprzedawcy często obniżają ceny, żeby nie zabierać towaru z powrotem.

7. Korzystaj z technologii, by kupować sprytniej

Zakupy w 2025 roku to połączenie świata offline i online. Aplikacje, programy lojalnościowe i subskrypcje mogą oszczędzić Twój czas i pieniądze.

Przydatne narzędzia:

• Ibotta (USA): zwrot pieniędzy za zakupy spożywcze.

• Honey (globalnie): automatycznie dodaje kody rabatowe przy zakupach online.

• Tesco Clubcard (UK): zniżki i cashback tylko dla członków.

• Amazon Subscribe & Save: do 15% zniżki na produkty codziennego użytku.

💡 Wskazówka: Łącz cashback z kartami lojalnościowymi – zyskasz podwójne oszczędności.

8. Uważaj na sztuczki marketingowe

Sklepy doskonale wiedzą, jak skłonić nas do wydawania więcej. Kilka przykładów:

• Produkty na wysokości oczu: zwykle te najdroższe. Zajrzyj na górne i dolne półki.

• Promocje na końcu alejki: często nie są tak korzystne, jak się wydaje.

• Duże wózki: sprawiają wrażenie, że kupujesz mało, więc dorzucasz więcej.

💡 Wskazówka: Trzymaj się listy i unikaj działów, w których niczego nie potrzebujesz.

9. Zwracaj uwagę na cenę jednostkową

Cena za kilogram, litr czy 100 g to Twój najlepszy przyjaciel. Duże opakowanie nie zawsze jest tańsze.

Przykład:

• Makaron 500 g za 6 zł → 1,20 zł/100 g.

• Makaron 1 kg za 11,50 zł → 1,15 zł/100 g.
  Różnica niewielka, ale w skali roku daje duże oszczędności.

10. Ogranicz marnowanie jedzenia, a zaoszczędzisz więcej

Marnowanie jedzenia to strata dla portfela i środowiska. Według USDA (2024) przeciętne gospodarstwo domowe w USA wyrzuca rocznie jedzenie warte około 1 500 USD.

Jak zmniejszyć straty:

• Przechowuj żywność prawidłowo (pojemniki próżniowe, odpowiednie szuflady w lodówce).

• Zamrażaj resztki i dodatkowe porcje.

• Wykorzystuj „odpady”: obierki warzyw do bulionu, czerstwy chleb na grzanki.

💡 Wskazówka: Aplikacja Too Good To Go pozwala kupować nadwyżki jedzenia z restauracji i sklepów za ułamek ceny.

Proste wskazówki, które chciałbyś znać wcześniej

Oszczędzanie na zakupach nie oznacza wyrzeczeń. Chodzi o to, by kupować mądrzej, a nie więcej. Porównywanie cen, planowanie, unikanie impulsywnych zakupów i korzystanie z technologii pozwala utrzymać budżet pod kontrolą, nie rezygnując z jakości.

Pamiętaj: drobne nawyki mają ogromne znaczenie w dłuższej perspektywie. Zmiana marki, lista zakupów czy ograniczenie marnowania jedzenia mogą wydawać się błahostką, ale razem dają setki, a nawet tysiące złotych rocznie w kieszeni. A przy okazji kupujesz odpowiedzialniej i bardziej ekologicznie – to korzyść dla Twojego portfela i dla planety.

Następnym razem, gdy włożysz coś do koszyka – w sklepie czy online – przypomnij sobie te proste zasady. Twoje konto bankowe (i Twoje nerwy) Ci za to podziękują.